Brommerforum.nl - Profile van Senda2004

Print dit verslag
Tip je vrienden over VIP
Info verslag
Verslagtype: Samenvattingen door docenten
Maker: Bekend
Taal:
Vak: Geschiedenis
Opleiding: Havo/vwo
Leerjaar: Alle leerjaren
Commentaar: Geen
Aantal keer bekeken: 2733
Geschiedenis Examenstof onderdeel 2 havo/vwo: Dekolonisatie & Koude Oorlog in Vietnam

Inleiding

VS = Verenigde Staten (of Amerika)
SU = Sovjet Unie
Zuid = Zuid-Vietnam
Noord = Noord-Vietnam

Dekolonisatie:
Het proces van vrijwording van kolonies. De oorspronkelijke bevolking krijgt zeggenschap over eigen land terug. Het proces begon in de 18e eeuw en vond haar hoogtepunt na de Tweede Wereldoorlog.

Kolonisatie:
Politiek van Europese landen gericht op het veroveren van andere landen om daar nederzettingen op te zetten. Doel is om de economische en militaire belangen van het moederland te dienen. Kolonisatie begon in de 16e eeuw.

Imperialisme:
Het streven van een land naar machtsuitbreiding op politiek, financieel en economisch gebied. Hiervoor werden andere landen veroverd, vooral die met goede grondstoffen.

Koude Oorlog:
De Koude Oorlog begon eigenlijk al meteen na de Tweede Wereldoorlog. Er ontstond toen grote onenigheid omdat het communistische Oosten en het kapitalistische Westen niet konden samenwerken niet eens waren over de opbouw en verdeling van het naoorlogse Europa.
We spreken van een ?oorlog? tussen Oost en West, maar eigenlijk ging het vooral om SU tegen VS, de 2 grootmachten van de wereld. VS was erg bang dat SU er voor zou zorgen dat grote delen van de wereld communistisch zouden worden en waren bereid dat tegen alles te bestrijden. Hetzelfde dacht SU over het kapitalisme.
De verhoudingen tussen de twee landen bekoelden zo erg dat ze uiteindelijk op voet van oorlog met elkaar kwamen te staan, zij het zonder wapengeweld. Een journalist noemde deze situatie ooit ?Koude Oorlog? en zo is het toen genoemd, vanwege de kille wijze waarop de twee landen met elkaar omgingen.
Steeds wanneer een van de 2 landen zich in een conflict ergens op de wereld mengde, deed de ander dit ook, maar dan bij de tegenpartij, zodat de 2 landen altijd tegenover elkaar stonden. Maar eigenlijk ging het nooit om de werkelijke toedracht, maar steeds weer om die strijd tussen het communisme en het kapitalisme. VS wilde de wereld beschermen tegen het ?rode gevaar? genaamd communisme, terwijl SU de wereld wilde ?verbeteren? door het communisme overal in te voeren. Ze zagen zichzelf dus min of meer verplicht om steeds maar weer tegen elkaar te vechten. Aanleiding daarvoor vonden ze in allerlei conflicten over de hele wereld, waar ze eigenlijk totaal niets mee te maken hadden, met alle gevolgen van dien.
De ?dooi? trad uiteindelijk in toen SU-leider Michail Gorbatsjov en VS-president Ronald Reagan een aantal topconferenties met elkaar hielden. De 2 landen besloten samen te gaan werken op het gebied van o.a. politiek en economie en dat resulteerde er in dat in 1990 in Parijs de Koude Oorlog be?indigd werd.

? 0.1
Vietnam heeft door de geschiedenis heen haar onafhankelijkheid vaak moeten bevechten. Eerst tegen China, die het land haar bestuur en cultuur oplegde. Zo kreeg Vietnam een keizer, een ambtenarenklasse voor het landsbestuur en een agrarische samenleving. Militairen speelden een belangrijke rol bij de uitbreiding van het keizerrijk Vietnam.

? 0.2
1858: Frankrijk valt Vietnam aan. De keizer geeft hen 3 zuidelijke provincies. Vanuit daar trekt Frankrijk verder en valt ook het Noorden binnen.
1885: China schiet Vietnam te hulp, maar wordt verslagen. Vietnam wordt een marionettenstaat van Frankrijk.

Marionettenstaat: Vietnam werd bestuurd door een keizer die weer werd aangestuurd door Frankrijk.

Wereldmacht:
Een land dat veel te zeggen heeft in de wereld op het gebied van handel, bestuur en defensie. Door de verovering van Vietnam werd Frankrijk weer een wereldmacht.

Frankrijk ging over tot het overbrengen van haar eigen westerse cultuur op Vietnam. Westerse idee?n, bestuur, cultuur etc. werd de Vietnamezen opgedrongen. De economie werd overspoeld door Franse fabrieken, handelaren en intellectuelen. Vrijheid, gelijkheid en broederschap, grondwet en parlement werden ingevoerd.
Frankrijk nam het land gewoon over, vooral het Zuiden. Hiermee stonden ze de ontwikkeling van de Vietnamese handel, fabrieken, bestuur en idee?n in de weg.

In het begin bewonderden Vietnamese intellectuelen de Franse cultuur, maar dat verdween toen bleek dat de Franse vrijheidsidealen niet voor de Vietnamezen golden. Zo werden plaatselijke politieke partijen direct verboden en mochten de Vietnamezen niet meebeslissen over het bestuur. Het verzet tegen de Franse overheersing groeide.

1929: oprichting Vietnamese Nationalistische Partij (VNP)
1930: opstand van Vietnamese militairen na oproep van VNP.

Hoofdstuk 1: Koude Oorlog en dekolonisatie in Indo-China.

1949: het Vietnamese nationalisme is sterk, de Franse bezetting wankelt en het communisme steekt de kop op. Frankrijk vraagt VS om hulp, maar deze zijn net klaar met de Tweede Wereldoorlog en tonen geen interesse.

? 1.1
Na de Tweede Wereldoorlog spelen er nog maar 2 landen een hoofdrol in de wereld:
VS: kapitalistisch. Taak: wereld beschermen tegen communisme
SU: communistisch. Taak: wereld bevrijden van het kapitalisme

Kapitalisme:
Economisch stelsel waarbij de productiemiddelen overwegend van particulieren zijn en waarbij de vrijheid van de economie en vrije markthandel als hoogste goed wordt beschouwd.

Communisme:
Het streven naar een samenleving waarin iedereen gelijk is. Zo'n klassenloze samenleving kon er volgens communisten komen door een revolutie waarin de arbeiders de macht grepen. Grond, grondstoffen, fabrieken en machines werden daarna eigendom van de staat.

Het kapitalisme en communisme zorgden tijdens en vooral na de Tweede Wereldoorlog voor onenigheid tussen VS en SU. Uiteindelijk leidt dit in de Koude Oorlog.

Invloedssfeer:
Gebieden waarin VS/SU hun invloed konden doen gelden. VS en SU bewapenden zich in grote mate om elkaar schrik aan te jagen en zo een zo groot mogelijke invloedssfeer te krijgen. Deze wapenwedloop is gevaarlijk voor het behoud van de wereld. Nooit is de wereld zo dicht bij vernietiging geweest als tijdens de Koude Oorlog.

Wapenwedloop:
1949: 1e Russische atoombom ontploft. Het gevolg hiervan is dat beide landen in hoog tempo steeds krachtige allesvernietigende wapens ontwerpen. Door de nucleaire dreiging ontstond er echter geen echte oorlog, want beide landen waren bang de wapens te gebruiken.

Tijdens het bewind van SU-leider Chroesjtsjov, de opvolger van Stalin, ontstond er een lichte dooi. Er ontstaat een vreedzame co?xistentie tussen beide landen.

Vreedzame co?xistentie:
Idee van Chroesjtsjov. Kapitalisme en communisme zouden naast elkaar moeten kunnen bestaan.

1945: oprichting Verenigde Naties (VN)
Doel: bewaren van internationale vrede en veiligheid.
Betrokken landen beloven conflicten vreedzaam op te lossen en elkaar grenzen te respecteren.
Onderdeel: Veiligheidsraad. Deze komt in actie in conflictsituaties. Heeft 5 vaste leden: VS, SU, Groot-Brittanni?, Frankrijk en China. Daarbij komen 10 niet-vaste leden.
De VN werkt via een vetorecht die acties kan blokkeren. Hierdoor werkte de VN tijdens de Koude Oorlog niet goed, want SU en VS blokkeerden steeds elkaar idee?n.

? 1.2
Door de Koude Oorlog vervreemde Oost en West van elkaar. Het beeld dat ze van elkaar hadden werd steeds groter en gevaarlijker. Dit vijandsbeeld zorgde ervoor dat de verhoudingen nog meer verkilde.

11 maart 1947: Trumandoctrine door VS-president Harry Truman.
De agressieve expansie van SU moest worden gestopt. VS begon een ware kruistocht voor kapitalisme en democratie, tegen SU en het communisme. Overal waar een conflict was waar SU of het communisme mee te maken had, maakte VS dat ze er ook was om in naam van democratie en kapitalisme het desbetreffende land te hulp te schieten, ook als hier helemaal niet om gevraagd was. (Je kunt het vergelijken met de strijd van Bush tegen het terrorisme) Zo werden conflicten eigenlijk een gevecht tussen VS en SU, want die kozen natuurlijk niet voor dezelfde partij. Op deze manier werden veel conflicten onnodig opgeklopt.

Containmentpolitiek:
Door VS ingevoerde politiek om communisme in te dammen. Het was een gevolg van de Trumandoctrine. SU en China zagen deze politiek als modern westers imperialisme en bemoeizucht van VS.

Modern westers imperialisme:
Het economisch en politiek controle houden over een ander land. Moderne versie van imperialisme. Regeringen van nieuw onafhankelijke landen zouden door VS direct onder druk gezet worden om op die manier politiek en economisch een graantje mee te pikken.

? 1.3
Voor de Tweede Wereldoorlog maakte Europa in Zuidoost Azi? de dienst uit door middel van kolonies. De westerse economie die de Europeanen naar dit gebied brachten had voor de inheemse bevolking grote gevolgen. Zij konden niet concurreren tegen de goedkope fabrieksproductie van de Europese handelaren. Zo zakte de inheemse economie in en verloren veel mensen hun baan. Ook moesten ze opeens belasting gaan betalen. Intellectuelen bleven lager dan Europese intellectuelen in hun land en konden zich niet verder ontwikkelen.

Rond 1920 begon het verzet tegen de Europese bezetting te groeien. Ook het nationalisme groeit. Plaatselijke politieke partijen proberen meer invloed te krijgen, later zelfs met geweld. Het koloniale leger slaat deze opstanden hard neer.

Nationalisme: liefde voor het eigen land en volk.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog nam Japan veel Europese kolonies in en verwijderde de Europese besturen. Na de overgave van Japan in 1945 grepen veel landen hun kans om onafhankelijk te worden en het bestuur in eigen handen te nemen. Europa was door de oorlog te zwak om haar kolonies weer op te eisen. Ze probeerde het wel, maar zag geen kans om het nationalisme te stoppen. VS en SU hielden de dekolonisatie goed in de gaten. Achterliggende gedachte hiervoor was: welk nieuw land kon worden opge?ist voor communisme of kapitalisme/democratie. Op deze manier vergrote de dekolonisatie het gebeid voor de Koude Oorlog.

? 1.4
1949: Oprichting van het communistische Volksrepubliek China door Mao Zedong. Onder zijn leiding werd de door VS gesteunde nationalistische Kwoh-Min-Tang onderleiding van Chiang Kai-Shek verslagen en is de kans op een democratisch China verkeken. Zo ontstond er een nieuw groot communistisch land, iets wat VS niet verwacht had.

1950: China valt buurland Korea binnen. VS-president Truman roept VN op in te grijpen. Dit gebeurt omdat SU, door een boycot, niet aanwezig is om de oproep te verwerpen. Zo breekt de Koreaanse oorlog (1950 ? 1953) uit waarbij Zuid-Korea (dat westers was) gesteund wordt door VS en Noord-Korea door SU.

Na deze oorlog gaat VS geld pompen in Azi? om de landen voor de democratie te behouden. Er moesten politieke besturen komen met westerse idee?n die desnoods militair gesteund en aan de macht gebracht moesten worden door VS. Zo wordt er van Zuid-Korea een marionettenstaat gemaakt: Zuid-Korea lijkt een zelfstandige regering te hebben, maar is afhankelijk van VS. Gevolg hier was dat er steeds meer Amerikaanse militaire bases in Azi? komen.

Vietnam:
Het Zuiden is in handen van Frankrijk. VS gaf steun om dit gedeelte westers te houden zodat het niet in handen van het communisme kon vallen. VS ontnam de nationalisten zo de net gekregen vrijheid en onafhankelijkheid van 1945. VS deed dit om een domino-effect te voorkomen.

Domino-effect:
Als 1 land communistisch wordt, zullen omliggende landen dit ook worden. Te vergelijken met een rijtje dominostenen dat wordt omgegooid.

HOOFDSTUKVRAAG: Waarom raakte de VS betrokken bij de dekolonisatie?
Na de Tweede Wereldoorlog waren de Europese landen te zwak om hun kolonies weer op te eisen, nadat Japan deze had veroverd. Op de kolonies had het nationalisme de kans gegrepen om onafhankelijk te worden van hun Europese bezetters. De kans was groot dat deze nieuwe landen ten prooi zouden vallen aan het communisme, iets wat VS graag wilde voorkomen. Toen China in 1949 communistisch werd en vervolgens in 1950 Korea binnenviel, vond VS dat ze iets moest doen. Via financi?le en militaire steun werden onafhankelijke landen weer in het gareel geduwd en werden nationalistische groeperingen en idee?n de kop ingedrukt om zo de landen tegen het communisme te beschermen.

Hoofdstuk 2: Kolonisatie en dekolonisatie van Vietnam.

Ho Chi Minh:
Leider communistische opstandelingen. President van Vietnam 1945 ? 1969.
1930: richt met steun SU de Indochinese Communistische Partij (ICP) op. Nadruk op samenwerking met andere nationalistische groepen.

? 2.1
2e helft 19e eeuw: Frankrijk richt de Indochinese Unie op. Het hoofd hiervan, een gouverneur-generaal wordt door Parijs aangesteld. Er komen 5 departementen:
1 echte kolonie: Cochin-China met Saigon als hoofdstad
4 protectoraten: Cambodja, Laos, Annam ( Midden-Vietnam) en Tonkin (Noord-Vietnam)
In Annam en Tonkin was de keizer nog aan de macht, maar hij werd wel bijgestaan door een Franse ambtenaar die hem aanstuurde. Omdat de keizer zo kon worden weggestuurd, leerde hij met de gouverneur-generaal samenwerken.

Degene die zich tegen de Franse overheersing verzette werd aangepakt. De inheemse bevolking had het niet makkelijk. Er moest hard gewerkt worden op het land en voor de ontwikkeling van de infrastructuur, terwijl de opbrengst en het loon slecht waren en de belastingen hoog. De grondstoffen werden niet voor het land zelf, maar voor Frankrijk gebruikt.
Het Zuiden van Vietnam was erg vruchtbaar. Dit gebied werd een echte kolonie: Cochin-China. Frankrijk nam zelf het bestuur hiervan in handen. Rubber en rijst waren de hoofdproducten. De grond werd gepacht aan kleine boertjes die vanuit het Noorden naar het Zuiden waren gekomen. Zij betaalde pacht in de vorm van rijst dat vervolgens werd ge?xporteerd. Rond 1920 was Cochin-China een van de grootste rijstexporteurs van de wereld.

Voor Franse ondernemers was Vietnam zeer aantrekkelijk om een bedrijf te beginnen:
- lage lonen
- volgzame arbeiders
- prima infrastructuur
- goede grondstoffen

Door de komst van fabrieken groeide het kleine Saigon uit tot een grote industriestad in Franse stijl. De rijken woonden in mooie huizen, de meerderheid van de bevolking woonde in sloppenwijken. De kloof tussen arm en rijk werd steeds groter. Rijke Vietnamezen namen steeds meer de gewoonten van de Fransen over:
- geloof
- (katholieke) scholen en opleidingen (vervolgopleiding in Frankrijk)
- kleding
- taal
Dat de Vietnamese traditionele waarden en normen verloren gingen, maakte de Franse ambtenaren niet uit. Ze zagen de verfransing als bewijs van hun succesvolle beschavingsmissie.

? 2.2
Ondanks dat er gezegd werd dat de Fransen de Vietnamezen gelijke rechten zouden geven, waren de verschillen nog steeds groot. Zo waren de leefomstandigheden, carri?rekansen en inkomsten veel lager voor de inheemse bevolking. De mensen op het platteland hadden het zwaar:
- snel stijgende belastingen
- wetten die de Fransen monopolierechten gaf op winstgevende producten
- grootgrondbezitters hadden pacht en rente flink laten stijgen
De boeren konden met moeite het hoofd boven water houden. Het kon niet anders of de inheemse bevolking zou in opstand komen.

Vietnamese nationalisten kregen in de steden steeds meer aanhang. Ook onder boeren en arbeiders. Ho Chi Minh besloot om in Frankrijk te vertellen over de omstandigheden in Vietnam. Hij werd lid van de Franse Socialistische Partij in de hoop dat deze zouden helpen de onderdrukking op te heffen, iets wat niet gebeurde.
Hij voelde zich aangetrokken door het communisme omdat deze tegen het kapitalisme was dat voor zoveel onrust in Vietnam zorgde. In SU en China leerde hij communistische idee?n die hij kon gebruiken om zijn land te kunnen bevrijden van kapitalisme en Fransen. Toen Japan in 1945 het land verlieten greep Ho de kans het land onafhankelijk te maken.

1941: oprichting Vietminh. Het is een bundeling van het verzet tegen de Franse overheersing.
1945: Na capitulatie Japan neemt Vietminh de macht over en vraagt de bevolking zich bij hen aan te sluiten.

2 september 1945: Ho roept onafhankelijk Vietnam uit.
Ho hoopt dat VS hen steun geeft. VS wacht af, omdat ze denken dat Ho communistisch is. Uiteindelijk kiest VS er voor Frankrijk terug aan de macht te helpen en het nieuwe land in de steek te laten. Frankrijk belooft dat Vietnam meer zelfstandigheid krijgt als het zich rustig houd. Ho probeert VS duidelijk te maken dat hij geen communist is, al gebruikt hij wel de idee?n, maar VS blijft, samen met Groot-Brittanni?, Frankrijk steunen. Gevolg is dat er strijd ontstaat tussen Frankrijk en Vietnam en het land in 2 kampen gescheiden wordt:
Vietnam: Communistische tijger, Ho Chi Minh, Vietminh, China & SU als bondgenoten.
Frankrijk: Kapitalistische olifant, Frankrijk, VS, Groot-Brittanni?

1954: Slag bij Dien Bien Phoe wordt door de kapitalisten verloren. Frankrijk moet strijd staken en met de regering van Ho in bespreking gaan.
VS weigert met communisten te spreken en wil niet met Ho praten. Ze vrezen dat Vietnam ten prooi zal vallen aan de communisten.

Frankrijk en Vietnam komen in 1954 tot de Geneefe Akkoorden die een einde maken aan de oorlog tussen Indochina en Frankrijk:
1. Vietnam werd in 2 delen gesplitst: Noord en Zuid Vietnam (Ho en Frankrijk namen genoegen met een half land.)
2. Noord en Zuid mochten beiden niet in zee gaan met militaire bondgenoten of militairen van een ander land toelaten
3. In 1956 zouden er nationale verkiezingen komen waarna het land weer verenigd zou worden.
4. Internationale Commissie van Toezicht houdt Geneefse Akkoorden in de gaten.

VS koos openlijk voor Frankrijk. Ngo Dinh Diem, de nieuwe regeringsleider van Zuid, gaf aan dat hij zich niet wilde houden aan de Akkoorden. Met goedkeuring van VS werden verkiezingen steeds uitgesteld omdat duidelijk was dat Ho deze zou winnen. SU en China weigeren Ho te steunen omdat ze bang waren dat VS meer militairen naar Zuid zou sturen.

1954: oprichting ZOAVO door J.F. Dulles. Het is een soort NAVO. De leden zijn VS, Engeland, Frankrijk, Pakistan, Thailand, Filippijnen, Australi? en Nieuw-Zeeland.
Doel: gezamenlijke verdediging en hulp aan niet-communistische landen. Door steun kon chaos en armoede bestreden worden. Hierdoor zou communisme geen kans hebben. Zo konden de landen voor de democratie behouden blijven.
Gevolg: Zuid bleef dus niet neutraal en schond daarmee punt 2 van de Geneefse Akkoorden.

HOOFDSTUKVRAAG: Op welke wijze voltrok het dekolonisatieproces zich in Vietnam?
In Vietnam concurreerde Frankrijk de inheemse ambachtslieden weg, zorgde voor verfransing van de cultuur, cre?erde een grotere kloof tussen arm en rijk en verbood inlandse politieke partijen. Hiermee werd Vietnams eigen identiteit gehinderd in haar ontwikkeling en groeide het nationale verzet. Opstanden werden hard neergeslagen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog nam Japan de macht over en liet in 1945 Ho de kans om Vietnam onafhankelijk te verklaren. Ho hoopte op steun VS, maar kreeg deze niet. In plaats daarvan hielp VS Frankrijk weer aan de macht. Er ontstond een strijd die door Ho gewonnen werd. Door de Geneefse Akkoorden werd het land in twee?n gesplitst. Ho kreeg het Noorden, Frankrijk het Zuiden, met de belofte dat na de verkiezingen het land weer verenigd zou worden. De verkiezingen werden echter steeds uitgesteld omdat al vast stond dat Ho de winnaar zal worden.

Hoofdstuk 3: Noord- en Zuid-Vietnam na 1954

Na de Geneefse Akkoorden speelt Frankrijk niet langer de hoofdrol in Vietnam.
Noord: leiding is in handen van Ho Chin Minh. Hij bracht daar zijn communistische idee?n tot uiting.
Zuid: leiding is in handen van Ngo Dinh Diem. Hij is tegen het communisme en voor het kapitalisme.
VS steunt Zuid in de hoop dat dit een welvarend democratisch land wordt dat Noord zal overtreffen. Helaas heeft Diem meer interesse in zijn eigen carri?re dan in de ontwikkeling van Zuid. Hij zorgt voor chaos en onvrede door zich hard op te stellen tegen het communisme. Arrestaties en vervolgingen van mogelijk communisten zijn de orde van de dag. Dit roept verzet op en helpt niet bij tot de bestrijding van het communisme.

? 3.1
Hanoi: de nieuwe hoofdstad van Noord: de Democratische Republiek Vietnam.
(De communistische democratie kan niet vergeleken worden met de westerse democratie. Het mist de daadwerkelijke vrijheid van meningsuiting en kiesrecht van het volk en de vrije markt die ondernemers de vrijheid geeft winst te maken die voor eigen gebruik is. Er wordt wel beweerd dat bij het communisme de macht bij het volk ligt, maar dat is niet het geval. Deze ligt bij de staat)

Het land moet weer worden opgebouwd na de vernietiging van de strijd met Frankrijk. Ho geeft aan goede betrekkingen met Frankrijk te willen onderhouden. Hij wil met Diem praten, maar Diem niet met hem. Ho wil dat iedereen gelijk behandeld wordt en had samenwerking met Zuid hoog op de agenda staan. Zijn partijgenoten waren echter tegen Frankrijk en VS en lieten dat in alles blijken. Om de verkiezingen door te laten gaan, moest het communisme zich gedeisd houden. Daarom erkende men zolang eigendomsrecht van buitenlanders en Vietnamezen en godsdienstvrijheid.
Veel Vietnamezen in Noord wantrouwden de nieuwe regering. Veel fabrieken sloten hun deuren en intellectuelen trokken naar Zuid. Katholieken, die vaak behoorden tot de geschoolde klasse, vluchtten naar Zuid, hun kennis met zich meenemend.

De vrijgekomen grond van de Franse bedrijven en plantage kwamen in handen van de staat en werden verdeeld onder arme boeren. De pacht ging omlaag en iedereen ging enthousiast aan het werk. Hierdoor steeg de rijstbouw en de opbrengst hiervan.

1955: Ho ziet in dat er geen verkiezingen komen en dat VS de kant van Zuid kiest. Besloten wordt om het communisme nu snel door te voeren om zo voor versterking te zorgen. Door de boeren te belonen met land weten ze deze groep tot een sterke communistische peiler te vormen.

Klassenvijanden:
Grootgrondbezitters, aanhangers van het kapitalisme, tegenstanders communisme en Fransen. Zij werden opgepakt en opgesloten in kampen.

Westers geschoolden werden verplicht een communistische heropvoeding te ondergaan. Grond was voortaan bezit van degene die het bewerkte. Zo werd grootgrondbezit tegengegaan.

Planeconomie:
Economie die vanuit een centraal punt (de staat) wordt geleid. De fabrieken moeten zich houden aan bijvoorbeeld de vijfjarenplannen van de regering. Ook wel geleide economie genoemd. Dit systeem moest het westerse kapitalisme vervangen in Noord. Kapitaalkrachtige Vietnamezen wachten de planeconomie niet af en vertrekken naar Zuid.

Interne revolutie:
Landhervorming: arme dorpsgenoten kregen de stukken grond van grootgrondbezitters. Verwacht werd dat een eigen stuk land meer opbracht omdat de inzet daarvoor groter was.
Boeren konden daders van onderdrukking aanwijzen. Deze konden dan publiekelijk spijt betuigen of werden opgesloten in heropvoedingskampen. Vaak werden ze, ondanks de spijtbetuiging, evengoed opgesloten in een kamp waar ze een communistische heropvoeding kregen. Ho was eigenlijk tegen dit systeem omdat hij vond dat niemand goed of fout was. Hij wilde een eerlijk proces, maar er werd niet naar hen geluisterd. Zo werden er duizenden klassenvijanden opgesloten, ge?xecuteerd en vernederd zonder eerlijk proces.
1957: campagne tegen klassenvijanden be?indigt.

Externe revolutie:
1959: de partijleiding zet hereniging Vietnam als hoogste agendapunt.
Omdat er maar geen verkiezingen komen besluit Noord het anders aan te pakken. Jonge Vietnamezen verhuizen naar Zuid om daar ondergrondse communistische verzetsgroepen op te zetten. Dit verzetsnetwerk moet zich richten op het vermoorden van anticommunistische kopstukken. Het doel was om een hereniging van Vietnam te versnellen.

? 3.2
In Zuid ging men zich meer verzetten tegen regime van Diem.

Versterkte dorpen:
Diem dwingt boeren bij elkaar in een ommuurde dorp te gaan wonen. Ieder dorp krijgt regeringsinformanten om alles in de gaten te houden.

Vietcong:
Vietnamese communistische guerrillabeweging in Zuid, gesteund door Noord. Doel was het verdrijven van VS uit Zuid.

Wie in Zuid beschuldigd werd van communistische idee?n werd ge?xecuteerd. Er vielen zo vele meestal onschuldige slachtoffers. Andere verdachten werden opgesloten in kampen of gevangenissen.
Diem maakte zich door zijn versterkte dorpen en communistenjacht niet populair. Hij gedroeg zich als een dictator en liet rustig toe dat de boeren werden uitgebuid. Onderdruk van VS komen er wetten tegen onderdrukking, maar die helpen niet. De onvrede groeit en daarmee een niet te stoppen verzet.

Nationaal Bevrijdingsfront (NLF):
Verzetsgroep in Zuid gesteund door Noord. Werden door Diem tot Vietcong gerekend en hard aangepakt.

11 juni 1963: uit protest tegen Diems regime vinden er zelfverbrandingen van monniken plaats. VS besluit Diem niet meer te steunen en geeft aan niet in te grijpen mocht er een staatsgreep plaatsvinden.

1 november 1963: Diem wordt tijdens een staatsgreep vermoord.

Na de staatsgreep veranderde er weinig. Ook de nieuwe regering kan niet tegemoet komen aan de hulpkreet van de bevolking tegen onderdrukking omdat ze ook rekening willen houden met de kapitalistische stedelingen en westerse bondgenoten.

? 3.3
Volgens VS-president Kennedy kan VS niet weg uit Vietnam omdat het land anders communistisch zou worden. De VS zou hier dan verantwoordelijk voor zijn en gezichtsverlies lijden. Politieke en militaire steun aan Zuid groeit. Toch groeit de Vietcong in sterkte. De Tweede Wereldoorlogheld generaal Maxwell Taylor moet in Vietnam orde op zaken gaan stellen en komt met 3 opties voor VS:
1. Zo soepel mogelijk terugtrekken uit Vietnam
2. Een politiek excuus vinden om de Vietcongprovincie Hanoi aan te vallen om zo Vietcong te verslaan.
3. Zuid militair versterken om het tegen Vietcong te beschermen + het leger klaarzetten voor eventuele crisis.
Taylor dacht zelf aan optie 2 maar Kennedy koos uit voorzichtigheid voor 3.

22 november 1962: Kennedy wordt in Dallas vermoord.

Nu VS zich ook militair bemoeit met Zuid, gaat ook Noord op zoek naar een sterke bondgenoot. Chroestsjov reageert terughoudend om de broze vreedzame co?xistentie met VS niet op scherp te zetten. China, die onenigheid heeft met SU en graag het nieuwe gidsland van het communisme wil worden, reageert wel. Mao hoopt dat de bemoeizucht van VS er toe zal leiden dat er meer Aziatische landen communistisch worden.

1964: de sfeer van de Koude Oorlog wordt grimmiger en kouder
L.B. Johnson is de nieuwe Amerikaanse president.
Chroestsjov is afgezet in SU vanwege te pro-westerse idee?n.
VS en SU komen meer tegenover elkaar te staan en bedreigen elkaar. Vietnam is hier de dupe van. Beide landen kiezen een kant: SU kiest Noord, VS Zuid. Zo komen de grootmachten lijnrecht tegenover elkaar te staan en wordt Vietnam een onderdeel van het strijdperk tijdens de Koude Oorlog.

HOOFDSTUKVRAAG: Waarom kwam het opnieuw aan tot een oorlog in Vietnam?
Vietnam wordt in 1954 verdeeld in 2 stukken. Zuid komt in handen van de dictator Diem. Noord krijgt Ho als leider. Hij heeft het goed voor met het volk, maar heeft wel communistische idee?n. Daarom kiest VS voor Zuid. Diem denkt alleen aan eigen macht en stelt verkiezingen uit. Noord is hier boos over en zet een ondergronds verzetsnetwerk op in Zuid om hereniging te versnellen. Het verzet tegen Diem groeit en hij wordt uiteindelijk vermoord. De nieuwe regering kan niets veranderen aan de situatie en de VS besluit om Zuid militair te steunen om zo de democratie veilig te stellen. Dan wordt Kennedy vermoord en Chroestsjov afgezet. Met de komst van de nieuwe Amerikaanse president Johnson wordt de sfeer van de Koude Oorlog kouder en breekt het verbond tussen VS en SU. Niets staat een nieuwe strijd in de weg en deze breekt uit in Vietnam. Beide landen kiezen een kant en komen lijnrecht tegenover elkaar te staan. Beide willen Vietnam uit handen van elkaar ideologie redden en een nieuwe oorlog ontbrandt. Het grootste slachtoffer is Vietnam.

Hoofdstuk 4: Een supermacht verliest een oorlog (1964 ? 1973)

1968: Majoor-generaal Loan schiet op grove wijze een gevangen genomen Vietcongstrijder dood. Eddy Adams, een Amerikaanse fotograaf maakt hier een foto van. De beelden van de moord schokken de wereld en betekenen een keerpunt in de oorlog: vele geloven niet meer dat de Vietcong de aanstichter van de oorlog is. Demonstraties tegen de aanwezigheid van VS in Vietnam schieten als paddestoelen uit de grond. Wat VS wil is zo snel mogelijk weg uit Vietnam, maar dat laat de Amerikaanse regering niet toe.

? 4.1
November 1963: Johnson wordt president VS en erft de Vietnamkwestie van de vermoordde Kennedy. Hij moet ingrijpen anders lijdt VS gezichtsverlies. De atoombom is geen optie, want dat zou tot teveel internationale weerstand leiden. Militair ingrijpen is de enige mogelijkheid, maar deze moet dan wel gecontroleerd plaatsvinden. Johnson besluit zich te houden aan 3 voorwaarden:
1. Het aantal Amerikaanse slachtoffers beperken
2. De oorlog winnen zonder gebruik van nucleaire wapens
3. Het oorlogsgebied beperken tot Vietnam

De luchtmacht speelt een grote rol in deze 3 punten. Bommen zouden moeten zorgen voor:
- aanvoerlijnen van Vietcong van Noord naar Zuid stilleggen.
- regering Noord verleiden tot vredesbesprekingen.
Zo kon Zuid ge?soleerd worden, het zuidelijke leger worden versterkt en de Vietcong, die bij gebrek aan toevoer steeds zwakker zou worden, snel worden uitgeschakeld.

Volgens VS was het een beperkte oorlog. Er werd geen gebruik gemaakt van nucleaire wapens en Noord zou niet gebombardeerd worden. De strijd tussen VS en Vietcong zou in Zuid worden uitgevochten, zonder inbreng bondgenoten. Vooral China moest uit de strijd gehouden worden. VS zat niet te wachten op een 2de Koreaanse oorlog.

? 4.2
2 augustus 1964: Tonkin-incident:
De Vietcong beschiet de Maddox, een schip van de Amerikaanse marine in de Golf van Tonkin. VS besluit meer schepen en vliegtuigen naar Vietnam te sturen. Johnson geeft tevens opdracht tot vergeldingsbombardementen op Noord. Het is een keerpunt in de beperkte oorlog.

Tonkin-resolutie:
Ingesteld door Johnson. Volmacht om de oorlog in Vietnam te voeren zoals hij dat wil. Hiermee wordt er een punt achter de beperkte oorlog gezet. Politiek gezien liet hij zich nog afschilderen als vredeskandidaat zodat hij in 1964 de presidentsverkiezingen nog wint, maar hij is niet van plan om Vietnam op te geven.

In Vietnam verliep de oorlog voor VS slecht: er vielen veel Amerikaanse slachtoffers en operatie Rolling Thunder (rollende donder) heeft niet het gewenste resultaat. Door grondtroepen naar Zuid te sturen en de bombardementen te beperken hoopte VS een snelle be?indiging van de oorlog te kunnen forceren en de regering van Noord aan de onderhandelingstafel te krijgen. Dit mislukt.

Vo Nguyen Giap:
Aanvoerder van de noordelijke legereenheden en Vietcong. Overwinnaar van Dien Bien Phoe. Hij richt zich op guerrillaoorlog, niet op grote veldslagen. Deze keuze is succesvol voor Vietcong. Ze lokken de Amerikaanse militairen de moerassen en jungle in, waar Vietcong sterker is en slaan ?s nachts toe.

Ho-Chi-Minhroute:
Een stelsel van ondergrondse tunnel die gebruikt worden door Vietcong om zich onzichtbaar te kunnen verplaatsen en als aanvoerlijnen. Deze route liep van Noord naar Zuid en ook onder Cambodja en Laos door. Hierdoor was er, ondanks de bombardementen van VS, toch een goederenstroom vanuit SU en China naar Vietcong.

VS ging in de strijd gebruik maken van tank, helikopter, napalmbrandbommen en chemische middelen als Agent Orange.
Napalmbrandbommen:
Bommen met benzine in geleivorm. Deze zorgden voor veel burgerslachtoffers.
Agent Orange:
Ontbladeringsmiddel om verborgen Vietcong in de jungle zichtbaar te maken. Dit middel hielp niet, maar bracht wel veel schade toe aan het milieu van Vietnam.

De middelen bereikten dat er minder slachtoffers onder de Amerikaanse militairen vielen, maar eiste vele onschuldige burgerslachtoffers. Hierdoor nam de angst voor Vietcong en Amerikaanse militairen onder de bevolking toe omdat er geen onderscheid gemaakt werd bij de bombardementen tussen Vietcong of burgers.
De Vietcong dook onder in de versterkte dorpen. Door infiltratie uit Noord kon de Vietcong steeds nieuwe verrassingsaanvallen uitvoeren. Via hen hoorden zuidelijke boeren over de hervormingen in Noord, iets wat zij ook wilden. Daarom gingen steeds meer boeren in Zuid de Vietcong steunen in plaats van de eigen regering.

VS bombardeerde strategische plaatsen in Noord, ook de graanvelden. Hierdoor daalde de rijstproductie en dreigde er hongersnood. Ho vroeg SU en China om hulp. Mao zegde direct hulp toe en ook Brezjnev, de nieuwe leider van SU, mengde zich in de strijd. Deze twee landen zorgden ervoor dat wapens, technici, voedsel etc. Vietnam binnenkwam.
Vanuit westerse landen kwam ook hulp. Hulporganisaties zorgden voor medische hulp en voedsel.

Vietnam werd voor SU en VS een proefplek om allerlei nieuw oorlogsmateriaal uit te testen. Materiaal van de vijand werd bij verovering vakkundig uitgeplozen en uitgeprobeerd. De plattelandsbevolking was voornamelijk het slachtoffer van deze proeven. Zij hadden het meest te lijden onder deze interne wapenwedloop tussen Oost en West.

? 4.4
Ondanks dat het overduidelijk fout ging weigerde Johnson op te geven. Hoe slechter de berichten, hoe meer militairen en oorlogsmateriaal hij naar Vietnam stuurde. Toch wilde de noordelijke regering niet over onderhandelingen nadenken.

30 januari 1968: Tetoffensief:
Vernoemd naar het Chinees/Boeddhistisch nieuwjaar (Tet)
Vietcong valt VS-basis en Amerikaanse ambassade in Saigon aan. VS werd, ondanks moderne oorlogswapens, op eigen bodem aangevallen. De media stuurt de beelden van de aanval de wereld rond en dit veroorzaakt een schokgolf in VS. Het wordt duidelijk dat geen van de partijen deze oorlog kan winnen.

Het protest tegen de Vietnam-oorlog groeit. De vele doden, het dalend populariteitscijfer en het drama van het Tetoffensief zorgen ervoor dat Johnson op 31 maart 1968 aangeeft zich niet meer verkiesbaar te stellen voor volgende de presidentsverkiezingen.
Richard Nixon volgt hem op met de belofte dat het Amerikaanse leger zich terug zal trekken uit Vietnam met een eervolle vrede en zonder gezichtsverlies.

Vietnamisering:
Bedacht door Nixon. Er moest een einde gemaakt worden aan de betrokkenheid van het Amerikaanse leger aan de echte oorlogsvoering. Het zuidelijke leger mocht het zelf opknappen. Wel blijft VS steunen met wapens en bombardementen.
Door zware bombardementen dwingt Nixon de regering van Noord naar de onderhandelingstafel in Parijs te komen. Deze onderhandelingen beginnen in 1969. Noord wil pas praten als Nixon de bombardementen stopt. Dit wil Nixon niet, want stoppen staat gelijk aan nederlaag. Zo sleept de oorlog zich voort.

Driehoeksdiplomatie:
Om tot vrede te komen moet Nixon gaan praten met SU en China. Hiervoor gebruikt hij veiligheidsadviseur Kissinger. Via hem zoekt hij toenadering met de twee landen en begint een charmeoffensief. Tussen SU en China is in die tijd grote onenigheid, dus speelt Nixon de 2 landen handig tegen elkaar uit. VS voert met beide landen gesprekken en maakt dat de SU en China concurrenten van elkaar worden, want ze willen beide de steun van VS. Zo ontstaat een driehoeksdiplomatie. De regering van Noord ziet in dat ze hun bondgenoten zullen verliezen. Dit en de zware bombardementen doen Noord uiteindelijk besluiten over te gaan tot vredesonderhandelingen.

23 januari 1973: Parijse Akkoorden. Deze kwamen bijna geheel overeen met die van de Geneefse Akkoorden van 1954.

29 maart 1973: de laatste Amerikaanse legereenheden verlaten Vietnam. In Saigon vinden demonstraties plaats tegen de corrupte regering van de nieuwe zuidelijke leider Van Thieu. Het zuidelijke leger loopt massaal over naar de Vietcong.

Voorjaar 1975: laatste offensief Noord. Hierbij wordt de regering van Zuid weggevaagd. Voor eigen veiligheid kiest Zuid voor de noordelijke regering. De Socialistische Republiek Vietnam wordt uitgeroepen.

HOOFDSTUKVRAAG: Waarom kon de VS de oorlog in Vietnam niet winnen?
Ondanks het feit dat VS moderne wapens en een grote hoeveelheid gevechtseenheden had lukt het hen niet om de Vietcong te verslaan. De Vietcong was heer en meester in de moerassen en jungle van Vietnam en door ?s nachts aan te vallen veroorzaakten ze grote paniek bij de Amerikaanse militairen. Ook bezat de Vietcong een netwerk aan tunnels waardoor ze manschappen, wapens en andere goederen konden vervoeren, ondanks de bombardementen van VS op hun aanvoerlijnen bovengronds. Op vredesonderhandelingen gingen ze niet in omdat ze wisten dat er meer uit de oorlog te halen was dan dat ze anders van VS zouden krijgen. Door hun guerrillatechniek wisten ze het Amerikaanse leger steeds een nieuwe klap toe te dienen. Het Tetoffensief was het keerpunt. Vanaf dat moment zag men in dat het winnen van deze oorlog onmogelijk was. Door de driehoeksdiplomatie tussen SU, VS en China verloor Noord haar bondgenoten en werd ze gedwongen naar de onderhandelingstafel te gaan. Toch kwam Noord als grote winnaar uit de bus toen VS zich terugtrok, de zuidelijke regering werd verdreven en Vietnam uiteindelijk werd verenigd onder de noordelijke regering.

Hoofdstuk 5: Gevolgen van de Vietnam-oorlog in Vietnam.

Tijdens de oorlog werd er een enorme hoeveelheid bommen op Vietnam gegooid. Bij de bombardementen werd geen onderscheid gemaakt tussen Vietcong of burger. De manier van bombardementen heeft voor grote schade gezorgd aan land, huizen, militairen en vooral onschuldige burgers.

? 5.1
In Noord werden complete steden met fabrieken, scholen en huizen ondergronds gebouwd om te ontsnappen aan de Amerikaanse bombardementen. Veel kinderen en bejaarden werden overgebracht naar de veilige bergen. Mannen namen met grote getale dienst bij de Vietcong. Zo bleven bv in Hanoi alleen nog vrouwen over. Gevaarlijke plaatsen als fabrieken, opslagplaatsen en bruggen werden vermeden in verband met bombardementen. Uit veiligheidsoogpunt werd er ?s nachts geoogst. Zo kon de productie een beetje op peil gehouden worden. De regering regelde voedselhulp uit andere communistische landen. Rijst en basisbehoeften werden gerantsoeneerd om woekerprijzen te voorkomen.
Door goede organisatie en keihard werken door het hele volk kon de samenleving doordraaien en werd hongersnood voorkomen. Het idee gezamenlijk te vechten voor het vaderland was een goede drijfveer om door te zetten.

Ook in Zuid was het leven zwaar. Mede door de vietnamisering was een groot deel van de mannelijke bevolking in dienst van het leger. De plattelandsbevolking leefde gedwongen in versterkte dorpen en hadden te maken met onderdrukking. De dorpen waren altijd in gevaar vanwege vergeldingsacties van VS en Vietcong. Veel boeren besloten naar Saigon te vluchten. Daar kwamen ze terecht in sloppenwijken, vluchtelingenkampen en werkloosheid. De armoede in Saigon was groot. Doordat er een kapitalistisch systeem met dollars was, was er maar een klein groepje dat van de rijkdom kon profiteren. Hierdoor werd de kloof tussen arm en rijk steeds groter.

? 5.2.
De leeftijd van een Amerikaanse militair tijdens de Vietnamoorlog was zeer laag: ? 19 jaar. Ze werden vanuit hun ouderlijk huis gedropt in een bloedige guerrillaoorlog, in een vijandig land waar de omstandigheden zwaar waren. Het zien van zoveel geweld en doden deden veel militairen twijfelen aan de zin van de oorlog.
De moeizame, vaak wanhopige strijd haalde het slechtste in de mens naar boven: oorlogsmisdaden, drugsgebruik, rassenhaat en massaslachting.

Bloedbad van My Lai:
In 1968 vermoordden Amerikaanse militairen o.l.v. luitenant W.L. Cally honderden onschuldige burgers in het dorpje My Lai. De bewoners, die voornamelijk uit vrouwen en kinderen bestond, werden bijeengedreven en in koele bloede vermoord. Verwacht werd dat de actie in de doofpot zou belanden, maar journalisten brengen de zaak aan het licht. De daders werden gestraft.

1971: De moraal bij de Amerikaanse militairen daalt als blijkt dat VS zich terugtrekt. Niemand wil als laatste sterven. Er gaat nu alleen nog maar verdedigd worden. Patrouilles worden zoveel mogelijk gemeden.

VS had een zinloze oorlog in Vietnam gevoerd. Er waren meer dan 58.000 Amerikaanse militairen gedood. Meer dan 500.000 verloren in de moerassen en jungle hun onschuld en kwamen getraumatiseerd terug.

HOOFDSTUKVRAAG: Wat betekende de oorlog voor burgers en militairen in Vietnam?
Beide partijen hebben zwaar te lijden gehad in deze oorlog. Burgers werden het slachtoffer van vergeldingsacties en bombardementen waarbij geen onderscheid gemaakt werd tussen onschuldige burgers of Vietcong. Door de prestigieuze wapenwedloop tussen VS en SU werd er nieuw oorlogsmateriaal gebruikt: napalm en ontbladeringsmiddel zorgde voor grote schade aan milieu, infrastructuur en wederom de onschuldige bevolking.
Militairen, die vaak nog erg jong waren en vaak voor het eerst van huis, kwamen terecht in een land waar ze in de jungle en moerassen ?s nacht aangevallen werden door guerrillastrijders van de Vietcong. De aanblik van de vele doden, gewonden en het geweld zorgde voor diepe trauma?s. Steeds meer militairen begonnen in te zien dat het een zinloze oorlog was en zij niet meer dan kanonvoer waren voor een president die niet van wijken wilde weten.
Eenmaal terug in VS werden de militairen beschuldigd van het voeren van een foute oorlog en werden aan hun lot overgelaten. De schuld van de oorlog werd in de schoenen geschoven van hen die dachten een dienst voor hun land te bewijzen, maar met loze beloftes waren bedrogen door hun president.

Hoofdstuk 6: De oorlog aan het thuisfront.

De Vietnamoorlog was de eerste oorlog die live gevolgd kon worden via de beeldbuis. Oorlogscorrespondenten reisden met het front mee en brachten zowel goed als slecht nieuws bij de mensen thuis. Hun mening over de oorlog zorgde voor twijfeling bij velen. De media zorgde ervoor dat er voorstanders (haviken) en tegenstanders (duiven) van de oorlog kwamen. Zo ontstond een tweede front: het thuisfront.

? 6.1
Fotograven besluiten schokkende beelden te gebruiken om geweld en zinloosheid van de oorlog aan te tonen. Deze beelden + de meningen speelden een belangrijke rol bij de vorming van de publieke opinie (= mening) over de oorlog.
Het Tetoffensief in 1968 zorgt voor een vertrouwensbreuk tussen thuisfront en leiders. Meer mensen gaan inzien dat de oorlog zinloos is en dat de regering hier verantwoordelijk voor is. Dit heeft gevolgen voor de publieke steun aan de militairen in Vietnam.

? 6.2.
Protestgeneratie:
Hiertoe behoren vooral Amerikaanse jongeren die de Tweede Wereldoorlog niet bewust hebben meegemaakt. Zij ontwikkelen een eigen jeugdcultuur met eigen politieke denkbeelden waarmee ze zich afzetten tegen de gevestigde orde. Ze hebben een afkeer van geweld en autoriteit.

Protestzangers:
Onderdeel van de protestgeneratie en jeugdcultuur. Zij wezen in hun protestliedjes op de fouten van de regering, de oorlog en het geweld, het kapitalisme, ongelijkheid en racisme. Toverwoorden waren liefde, vrijheid en samenwerking.

De dienstplicht werd weer ingevoerd, wat leidde tot groot protest onder jongeren. Zij wilden niet naar Vietnam om als kanonvoer te dienen. Wie niet wilde werd door een deel van de Amerikaanse bevolking gezien als landverraders. Toch dook een groot deel van de dienstplichtigen onder of vluchtte naar het buitenland.

Teach-ins:
Bijeenkomsten door bekende wetenschappers, artiesten of politici die tegen de oorlog waren. Vaak liep een teach-in uit op een demonstratie tegen de oorlog en de regering.

? 6.3
VS is bang dat als ze niet ingrijpt het communisme zich verspreidt met alle gevolgen van dien. Ieder die zich verdacht maakte aan communistische praktijken werd opgepakt en veroordeeld ongeacht of diegene schuldig was of niet. Zo ontstond er, ook in VS zelf, een ware heksenjacht waarbij vele onschuldige slachtoffers vielen.

Les van Munchen:
1938: de Britse leider Chamberlain en Hitler spreken af dat Hitler Tsjecho-Slowakije mag hebben omwille van de vrede. Hitler neemt vervolgens bijna heel Europa in. VS wil voorkomen dat het communisme hetzelfde doet. Door Vietnam af te schilderen als de communistische vijand hebben ze een rechtvaardiging voor de Vietnamoorlog: de wereld moet beschermd worden. Dit zorgt voor een rechtvaardiging, maar ook voor een hindernis voor het oplossen van het conflict.

Pentagon: gebouw waar de Amerikaanse defensie zetelt.
De steun van defensie aan het leger is een steun aan VS en dus vaderlandsliefde.
De defensiebegroting wordt tijdens de Vietnamoorlog zonder problemen verhoogd en aangenomen.

Door het uitblijven van de overwinning, het groeiende aantal slachtoffers en de protesten neemt de politieke twijfel toe. Senator Fullbright is de eerste die in 1965 vragen gaat stellen. Hij organiseert parlementaire hoorzittingen die via tv worden uitgezonden en die voor grote twijfeling in de regering zorgde.
Fullbrigth: Duif = tegenstander oorlog
Johnson/Nixon: Havik = voorstander oorlog

HOOFDSTUKVRAAG: Welke invloed had de oorlog op de Amerikaanse samenleving en in welke mate be?nvloedde de Amerikaanse publieke opinie het verloop van de oorlog?
De oorlog zorgde er voor dat mensen, vooral jongeren, zich steeds meer tegen de autoriteiten gingen verzetten. Door middel van protesten, weigering tot dienstneming, teach-ins en demonstraties lieten zij hun mening horen. Vanuit het oorlogsgebied zonden oorlogscorrespondenten schokkende beelden via de media de huiskamers in. Hierdoor ging men zich een mening ontwikkelen welke van invloed was op de publieke opinie. Er ontstonden 2 groepen: voor- en tegenstander. Zij vormden het thuisfront.
De publieke opinie drong door tot politici en zorgde voor een politieke twijfeling over de juistheid van de oorlog. Uiteindelijk droeg het bij tot een vertrouwensbreuk tussen volk en leiders. De kritische houding van het volk heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat VS zich terugtrok uit Vietnam.

Hoofdstuk 7: (Inter)nationale gevolgen van de Vietnamoorlog.

? 7.1
VS werd verdeeld in voor- en tegenstanders van de oorlog
Na het Tonkin-incident kreeg Johnson de vrije hand in de oorlogsvoering. Hierdoor werd het zijn eigen oorlog. Hij luisterde niet naar de mening van het volk. Steeds meer demonstraties en protesten richtten zich tegen hem. Het Tetoffensief maakte zijn fout duidelijk en in 1968 gaf Johnson aan zich niet meer herkiesbaar te stellen voor het presidentschap. Nixon is zijn opvolger. Hij wil met een eervolle vrede weg uit Vietnam. Hij belooft een snelle terugkeer van de Amerikaanse militairen en een snelle onderhandeling met Noord voor vrede. Hier zou weinig van terechtkomen.

1971: Pentagon Papers:
The New York Times publiceren onder deze naam een reeks artikelen. Ze bevatten geheime informatie van de minister van Defensie over politieke beslissingen over de Vietnamoorlog:
- het Tonkin-offensief was erger afgeschilderd dan het was geweest om zo meer steun te krijgen voor de beslissingen van Johnson.
- Johnson had meer oog voor Amerikaanse kiezers gehad dan voor de militairen in Vietnam. Met andere woorden: zijn verkiezing tot president was belangrijker geweest.
Deze artikelen zorgen bij het Amerikaanse volk voor wantrouwen jegens de regering. Ze zien in dat ze al die tijd bedrogen zijn en dat deze slepende, vuile oorlog nooit door VS gewonnen kan worden, wat inhoudt dat hun zonen voor niets zijn gestorven.

1973: War Power Act:
Ingevoerd onderleiding van de tegenstanders. Het congres krijgt weer vat op de oorlogszuchtige Nixon. De regering moet zich richten op vredesonderhandelingen en niet op de voortzetting van de oorlog.

? 7.2
1973: de Parijse Akkoorden zorgen er voor dat de Amerikaanse militairen terugkeren naar VS. Bij terugkeer zijn er alleen verwijten. Het trauma van de Vietnamoorlog moet zo snel mogelijk vergeten worden vooral als VS met lede ogen moest aan moet zien hoe Noord in 1975 de overwinning grijpt.
In VS zat niemand op de Vietnamveteranen te wachten. Ze werden aan hun lot overgelaten. Gevolg was dat veel Vietnamveteranen ten prooi vielen aan alcohol- en drugsverslaving, werkloosheid, gebroken gezinnen en trauma?s. Er werd niet naar hen geluisterd en geen begrip getoond voor hetgeen ze hadden meegemaakt.

Vietnamsydroom: trauma?s n.a.v. de ervaringen tijdens de Vietnamoorlog bij vietnamveteranen.

Vietnam memorial Wall:
Veteranen zorgen zelf voor een gedenkteken voor hun gevallen broeders. In 1982 werd in Washington een lange zwart granieten muur met meer dan 50.000 namen van gevallen militairen onthuld. Nu zag VS in dat ze haar veteranen te kort had gedaan en toonden hen alsnog respect.

? 7.3
Vraag: Waarom voerde VS hun langste oorlog in een land aan de andere kant van de wereld?
Al bij de onafhankelijkheidsverklaring door Ho in 1945 was VS wantrouwig. Ze kenden Ho niet, hij gebruikte in zijn toespraken delen van de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring, maar was wel communistisch. Toen in 1949 de Volksrepubliek China werd uitgeroepen, groeide de angst om een communistisch blok. Deze angst zorgde voor de verscherpte houding richting Vietnam. Het werd gebruikt als rechtvaardiging om Frankrijk te steunen en zo het communisme in de kiem te smoren. Ze zijn in principe nooit tegen een onafhankelijk Vietnam geweest. Dat was het probleem niet. Het probleem was het mogelijk communistisch worden van Vietnam. Het ontbrandde uiteindelijk in een strijd tussen VS en SU: een strijd tussen kapitalisme en communisme waar Vietnam de dupe werd.
Onderleiding van Kissinger werd een ontmoeten tussen Mao en Nixon geregeld. Als krachtmeting lieten ze hun beste tafeltennisteam tegen elkaar spelen, iets wat de Pingpongpolitiek genoemd wordt. Zo verbeterden ze de banden tussen VS en China. Aan de andere kant sprak Nixon ook met SU, o.a. over de indamming van de wapenwedloop. SU wilde wel met VS onderhandelen, want het intensieve contact tussen VS en China zat hen niet lekker. Eis was wel dat SU en China beide moesten stoppen met hun steun aan Noord. Zo verloor Noord uiteindelijk haar beide bondgenoten.

HOOFDVRAAG: Waarom liet de oorlog diepe sporen na in de Amerikaanse samenleving en in de internationale verhouding?
Toen de Amerikaanse militairen terugkwamen uit Vietnam kregen zij de schuld van de oorlog. Ze werden genegeerd en in de steek gelaten. Pas toen het Vietnam Memorial door de veteranen zelf was opgericht, begreep het volk dat ze de verkeerde de schuld gaven. De leiders waren de schuldigen. De leiders die het Amerikaanse volk al die tijd had voorgelogen wat betrof de oorlogsrede. Die de oorzaak waren van deze smerige oorlog en het verlies van zoveel Amerikaanse jongemannen en Vietnamezen. De oorlog had, hoe vreemd dat ook klinkt, ook een voordeel: Oost en West begonnen toenadering te zoeken. Nixon sprak tijdens zijn charmeoffensief met SU en China. VS speelde de landen weliswaar tegen elkaar uit, maar hierdoor verminderde toch de spanning in de wereld.

Epiloog

De Parijse Akkoorden betekenden het einde van het militair ingrijpen van VS in Vietnam. Voor Zuid was dit een schok. Ze verloren een sterke bondgenoot en stonden er nu opeens alleen voor. VS, het land dat de aanstichter was van het gevecht, trok zich terug en liet Zuid met de brokken zitten. Kissinger en Nixon kregen hier de schuld van, omdat zij met SU en China in gesprek gingen zodat zij besloten het bondgenootschap met Noord op te heffen.

April 1975: Noord trekt naar Saigon. Mensen zijn doodsbang, mede door het vijandsbeeld dat VS hun geschetst heeft. Grote groepen Zuid-Vietnamezen vluchten naar de Amerikaanse ambassade in Saigon in de hoop naar VS te kunnen vluchten. 150.000 Mensen lukt dit.

30 april 1975: Noord neemt Saigon in. De regering van Vietnam wordt communistisch.

Achtergelaten bommen etc. zorgen voor vele slachtoffers. Veel mannen zijn in de oorlog omgekomen. Zij die het niet zien zitten met de nieuwe regering ontvluchten het land. Als straf voor de vermissing van Amerikaanse krijgsgevangenen legt VS Vietnam een handelsembargo op en roept andere landen op hetzelfde te doen. Dit is niet bevorderlijk voor de toch al slechte economie van Vietnam. Ook de oude bondgenoten van Vietnam laten het land in de steek

1986: de Vietnamese regering besluit het handelskapitalisme toe te laten in de hoop zo de economie te verbeteren. Vrije handel en het aantrekken van buitenlandse investeerders vormen hier een onderdeel van.

1994: VS heft het handelsembargo op

1995: VS erkent de Vietnamese regering officieel. Diplomatieke betrekkingen worden hersteld.

HOOFDVRAAG: Waarom ging VS over tot militair ingrijpen in Vietnam?
Toen Vietnam in 1945 onafhankelijk werd, was VS bezig met haar strijd tegen het opkomend communisme. Ze wilde de wereld tegen deze ideologie beschermen omdat deze tegen kapitalisme en westerse democratie was. Omdat Vietnam communistisch dreigde te worden, zag VS het als haar taak om daar in te grijpen. Dit deden ze in de eerste instantie door Frankrijk weer aan de macht te brengen en zo de democratie, tot zover die daar bestond, te bewaren. Afspraken over verkiezingen die het land zouden moeten herenigen na de scheiding, werden steeds uitgesteld in de hoop dat Ho niet de kans zou krijgen het gehele land onder zijn bewind te krijgen. Maar Ho gaf niet op en VS zag zichzelf genoodzaakt om militair in te grijpen om de opstandelingen het zwijgen op te leggen. Dit ingrijpen eindigde uiteindelijk in een bloedige, slepende en vooral zinloze oorlog: de Vietnam-oorlog. ( 1959 ? 1975) Deze oorlog werd alleen maar gevoerd door VS om het communisme de kop in te drukken.
Tijdens de oorlog was Vietnam een proefplaats voor SU en VS om hun strijd tussen communisme en kapitalisme uit te vechten en allerlei nieuw oorlogsmateriaal te testen waar de Vietnamese bevolking het slachtoffer van werd.
Na verloop van tijd werd het duidelijk dat VS de oorlog niet kon winnen en trok zich terug. Noord behaalde de overwinning en Vietnam kreeg een communistische regering. Zo was toch gebeurd waar de VS bang voor was geweest. Als VS niet had ingegrepen, was er precies hetzelfde gebeurd, alleen waren er dan vele slachtoffers bespaard gebleven.

Terug Stuur je eigen verslag op Opnieuw zoeken

Home / Uittreksels & Verslagen / Samenvattingen door docenten / Examenstof onderdeel 2 havo/vwo: Dekolonisatie & Koude Oorlog in Vietnam
Mark_bieger


	Copyright © 2000 - 2016 - All rights reserved