Sommigen mensen onder jullie zijn wel eens aan het lassen aan hun brom, snor, shakel of scoot dus is het mss. handig als er een faq is hoe je welke materialen kan lassen en met wat. Dus daarom dat ik deze FAQ heb gemaakt.
Besproken wordt:
Aluminium
Gietijzer
Staal
Zamac
Aluminium (Al)
Toepassing: Cilinderkoppen , cilinders ect
Meestal zijn dit legeringen van aluminium (Almg3 enzo?)
Lasproces hiervoor is Tig , Mig , aluminium Electrode of plasma lassen.
ALTIJD er voor zorgen dat je het te lassen oppervlakte goed zuiver maakt. Aluminium is heel gevoelig voor vuiligheden. Hierbij kan je poreuze lassen krijgen. Je kan ook natuurlijk als je een goede TIG post hebt deze instellen op meer zuiverende werking als penetrerende werking.
Voor de toevoegmaterialen pak ik ongeveer dezelfde diameter als de elektrode van de TIG electrode. Normaal gesproken moet men zo dik mogelijk toevoegmateriaal nemen om de kans op waterstof in je las te verkleinen. (Ook weer niet t? dik).
Scheuren:
Deze moet men voorkomen door zo weinig mogelijk warmte in het stuk te brengen, Vooral bij cilinderkoppen en cilinders omdat deze worden gegoten in 1 stuk. De kans is daardoor groter op warmtescheuren of koudscheuren. Als je een stuk gelast hebt NOOIT afkoelen door in water te stoppen ofzo, hierdoor krijg je lamelaire scheuren. Bij het slijpen van aluminium nooit een slijpschijf gebruiken waarmee je ervoren staal hebt geslepen, hierdoor komen er staaldeeltjes in het aluminium en hierdoor krijg je potentiaal verschillen in het aluminium waardoor dit kan scheuren.
Gietijzer
Soorten gietijzer:
Nodulair gietijzer: Goed lasbaar , hoge rek en goede treksterkte.
Wit gietijzer en geoxydeerd gietijzer zijn onlasbaar
Grijs gietzijer: is redelijk lasbaar
Smeedbaar gietijzer is goed lasbaar.
Gietijzer is meestal slecht lasbaar , soms zelfs onlasbaar.
Wegens de grote verschillen die er in gietijzer bestaan , kunnen we aangaande het lassen alleen enkele algemene richtlijnen vooropstellen :
Altijd eerst de oxydehuid verwijderen
Het werkstuk altijd olie- en vetvrij maken( indien mogelijk kan men het stuk uitkokenom de olie te verdampen )
Wanneer men scheuren wil herstellen, moet men die eerst met kleine gaatjes afboren om verder scheuren te vermijden.(Dit word meestal toegepast bij dikke stukken )
Methoden voor het lassen van gietijzer:
Warm lassen van gietijzer
Halfwarm lassen van gietijzer
Koud lassen van gietijzer
Omdat het meeste koud lassen word toegepast ga ik niet uitbreiden over halfwarm en warm lassen.
Koud lassen van gietijzer:
Dit word het meeste toegepast , men moet ervoor zorgen dat men zo weinig mogelijk warmte inbrengt dmv het leggen van korte dunne lassnoeren. De lengte van de snoeren is 3 a 4 cm (ligt er ook aan hoeveel ruimte je hebt om te lassen). Men last met weinig stroom en met een dunne elektrode.
Elektroden voor het lassen van gietijzer:
Zuiver Ni ? electroden:
Deze zijn geschikt voor het lassen van grijs gietijzer en het verbinden daarvan met gewoon staal. Voor dikke stukken worden ze niet gebruikt. Ze zijn duurder dan basische elektroden of 50/50 Fe ? Ni Elektroden.
50/50 ijzer ? nikkelelectroden (50/50 Fe-Ni):
Deze zijn beter dan de zuiver Ni ? electroden.Ze hebben daarboven een betere treksterkte, een hogere taaiheid en zijn goedkoper. Daarom worden ze het meest gebruikt.Ze zijn wel iets minder goed lasbaar, maar ze zijn geschikt voor alle gietijzer soorten.
De monelektroden:
Deze zijn geschikt voor de meeste gietijzersoorten.Ze zijn samengesteld uit een Cu / Ni - legering in een verhouding van 70/30. Ze zijn goed lasbaar, maar zeer duur.
Staal (Fe)
Meestal wordt hiervoor het halfautomatisch lassen voor gebruikt (Mig-Mag)Of het Tig Lassen of Gassmeltlassen (autogeen lassen , vlam lassen ect).
Voor het lassen van uitlaten met dunne diktes zoals 1 mm, 0.8 mm, enz zou ik persoonlijk de voorkeur geven aan het TIG lassen. Omdat je hiermee veel fijnere lassen kunt leggen, met veel minder warmteinbreng. Bij gebrek hieraan kan je natuurlijk ook het autogeenlassen gebruiken alleen vind ik dat je hier nogal veel warmte inbrengt en krijg je veel verkleuring van het materiaal.
Voor het lassen van uitlaten wordt meestal in de lengterichting gewoon dichtgesmolten (zonder toevoegmaterialen). Rondom de buis wordt bij het autogeenlassen messing als toevoegmateriaal gebruikt omdat dit rapper smelt dan gewoon staal en dus makkelijker is om dunne plaat/buis te lassen.
Bij het TIG lassen zou ik bij een plaat van 0.8 - 1mm toevoegdraad nemen van 0.8mm omdat je nogal rap de plaat wegsmelt.
De stroomsterkte kan je ongeveer met de algemene regel instellen: Per 1 mm plaatdikte 40 Ampere, maar dat moet je zelf zien. Het hangt er ook vanaf of je een oude of nieuwe laspost hebt.
Voor gewoon stalen onderdelen te lassen kan je zelf kiezen welk lasproces je neemt :
Voor het fijne werk en een goede lasser >>TIG ( Ps : dit is het vernieuwde proces van autogeenlassen )
Voor het snelle en goed werk en redelijk goede lasser: Mig ?Mag
Voor het gewoon werk en beginners: Elektrode
Voor de mensen van de oude hand of bij gebrek aan andere posten: Autogeenlassen.
Zamac
Zamac is een legering van zink en aluminium.
Er is veel kwaliteitsverschil bij dit materiaal, dit hangt onder andere af van de samenstelling,
de hoeveelheid schroot die wordt gebruikt en de kwaliteit van het gieten. Bij Zamac onderdelen komt veelal putcorrosie voor, dit komt door het potentiaalverschil tussen het basismateriaal (Zamac) en de afwerklaag (koper - nikkel - chroom).
In de praktijk komt het hier op neer dat de Zamac gaat corroderen onder de chroomlaag en deze hierdoor omhoog duwt. Zamac wordt veel gebruikt bij cilinders, cilinderkoppen, carters, enz. omdat dit goedkoper is dan zuiver aluminium. Waar sommige denken dat ze een aluminium cilinderkop hebben is dit merendeels een Zamac cilinderkop.
Zamac is redelijk goed lasbaar. Het wordt hetzelfde gelast als aluminium. Met een Tig, Mig of aluminium electrode. Alleen kan je bij Zamac veel meer en sneller fouten in je lassen krijgen gasinsluitingen enzovoort. Dit vanwege het kwaliteitsverschil in het materiaal zelf en door het potentiaal verschil.
Tot slot
Over het algemeen heb ik het gehouden bij de materialen die het meeste voorkomen bij shakels, scooters, snor enz. Als er nog fouten ergens instaan let me know of vragen ofzo .